Σάββατο 29 Σεπτεμβρίου 2012

"Γυναικείοι" ιστότοποι: αυτά είναι τα γυναικεία ενδιαφέροντα;

  Σε ό,τι αφορά τα ενδιαφέροντα των ανθρώπων, είναι λογικό μέχρι ενός σημείου να παρατηρούνται κάποιες κατηγοριοποιήσεις. Δε θα μπούμε στην κουβέντα να αναλύσουμε το αν αυτές οι διαφορές στα ενδιαφέροντα βασίζονται σε βιολογικές διαφορές ανάμεσα στα δύο φύλα ή αν είναι κοινωνικά κατασκευάσματα. Ας δεχτούμε συμβατικά ότι άντρες και γυναίκες είναι ίσοι αλλά όχι όμοιοι και ότι η εκδήλωση ενδιαφέροντος για ένα αντικείμενο ενδέχεται (ενδέχεται) να βασίζεται σε κάποιες βιολογικές διαφορές και ένστικτα. 

Οι ιστότοποι (websites) που έχουν το θέμα του ηλεκτρονικού περιοδικού ακολουθούν το ίδιο περίπου σκεπτικό που έχουν και τα έντυπα περιοδικά. Τα παραδοσιακά "αντρικά" έντυπα θα ασχοληθούν με αυτοκίνηση, με τεχνολογία, με αθλητισμό, ίσως και με αντρική μόδα και φυσικά θα συμπεριλάβουν και απεικονίσεις γυναικών (μονόπλευρες, με έμφαση στη σεξουαλικότητα). Τα παραδοσιακά "γυναικεία" περιοδικά έχουν μια θεματολογία ακόμα πιο στερεοτυπική και ακόμα πιο υποτιμητική έως προσβλητική: μόδα, ζώδια, συνταγές, κουτσομπολιό, αδυνάτισμα, ομορφιά, σχέσεις, οικογένεια. Για κάποια από αυτά τα θέματα είναι εμφανής η υποτίμηση, σε κάποια όχι και τόσο. 

Όπως κι αν έχει το πράγμα, αυτή η κατηγοριοποίηση αποδεικνύει εξ αποκλεισμού τι ΔΕΝ ενδιαφέρει ένα φύλο: ο άντρας υποτίθεται ότι δεν ενδιαφέρεται για μαγειρική, για την οικογένειά του, για θέματα σχέσεων, για την εξωτερική του εμφάνιση, όπως και η γυναίκα υποτίθεται ότι δεν ενδιαφέρεται για το αυτοκίνητο, για την τεχνολογία, τον αθλητισμό. Έτσι ενισχύονται και αναπαράγονται στερεοτυπικές αντιλήψεις σχετικά με το σκληρό, αδιάφορο, εξειδικευμένο, σοβαρό, κυνηγετικό προφίλ των αντρών και με την ανάλαφρη, γλυκιά, μητρική, σέξι, κοινωνική υπόσταση του γυναικείου φύλου.


Ας πάρουμε για παράδειγμα μια ιστοσελίδα που απευθύνεται σε γυναίκες: το Τ-life που έχει τον υπότιτλο "the female side of life" (η θηλυκή πλευρά της ζωής). Βλέπουμε από τις στήλες της σελίδας ότι έχουμε τις εξής επιλογές (μάλιστα προκαλεί χαμόγελα η επιλογή αγγλικής ορολογίας σε λέξεις όπου υπάρχουν αντίστοιχες ελληνικές, που μάλλον δεν ακούγονται αρκετά κομψές): fashion [μόδα], shopping[ψώνια, αγορές], beauty [ομορφιά],  news [νέα, ειδήσεις], health& fitness [υγεία και αδυνάτισμα], deco [διακόσμηση], σχέσεις και sex, οικογένεια και παιδί, συνταγές, ζώδια, t-life TV

Αν απορήσατε με την κατηγορία news, η ειδησεογραφία δεν αφορά την πολιτική, την κοινωνία, την οικονομία, το αστυνομικό δελτίο, τον πολιτισμό. Τα νέα σε αυτήν την κατηγορία αφορούν αποκλειστικά κουτσομπολιά και ειδήσεις που αφορούν τη ζωή τηλεοπτικών κυρίως προσώπων ή τραγουδιστών.  Τα υπόλοιπα, τα "σοβαρά", ας τα αφήσουμε στους άντρες!

Η νοοτροπία αυτή είναι επικίνδυνη. Άντρες και γυναίκες δέχονται "πλύση εγκεφάλου" και προσδιορίζονται υπακούοντας αναγκαστικά στα άδικα αυτά στερεότυπα. Το αποτέλεσμα είναι έμμεσο και για πολλούς δυσδιάκριτο, αλλά χρειάζεται επείγουσα επισήμανση: αποδεδειγμένες διακρίσεις σε βάρος γυναικών στον εργασιακό χώρο (π.χ. αποκλεισμός από θέσεις ευθύνης), δικαστικές αδικίες σε βάρος άξιων αντρών γονέων (σχεδόν αποκλειστική απόδοση κηδεμονίας στη μητέρα, ακόμα και αν το πατέρας είναι καταλληλότερος), αυτοεκπληρούμενη προφητεία* σε ικανότητες (π.χ. ότι οι άντρες δεν ξέρουν από παιδιά ή οι γυναίκες από οδήγηση) και άλλα πολλά. Επίσης όλα αυτά συμβάλλουν με τρόπο υπόγειο και σε θέματα συμπεριφοράς, καθώς υπαγορεύουν στη γυναίκα το να είναι παθητικό αντικείμενο (στολισμού, σεξουαλικότητας αλλά και παθητικής βίας) και στον άντρα να είναι επιθετικός, παντοδύναμος και κατακτητής. Και τα δύο άδικα και επικίνδυνα...

*αυτοεκπληρούμενη προφητεία= το να επηρεάζεσαι από ένα μήνυμα που εισπράττεις, τόσο που στο τέλος να αλλάζει η συμπεριφορά σου, προκειμένου να ανταποκριθείς σε αυτήν την προσδοκία που σου επιβλήθηκε.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου